Pneumokoki

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.

Pneumokoki to groźne dla zdrowia i życia bakterie. Zapalenie płuc, zapalenie ucha, zapalenie opon mózgowych, a do tego sepsa – to choroby, które mogą wywołać zakażenia pneumokokowe. Dotyczą głównie małych dzieci oraz seniorów. Wśród grup ryzyka wymienia się również osoby z zaburzeniami odporności oraz osoby cierpiące na choroby przewlekłe. W jaki sposób można zarazić się pneumokokami? Jak się przed nimi chronić? 

Pneumokoki – rozpoznanie

Streptococcus pneumonie (inaczej pneumokoki) są bakteriami Gram-dodatnimi. Posiadają zdolność do wytwarzania polisacharydowej otoczki, która determinuje cechy zjadliwości bakterii oraz wywołuje objawy choroby. Nosiciele mogą stanowić źródło zakażenia dla innych osób wrażliwych na zachorowanie, a w określonych sytuacjach także sami chorują. S. pneumoniae to jeden z najczęstszych i najbardziej niebezpiecznych patogenów bakteryjnych człowieka. Wyróżnia się około 90 odmian pneumokoków, ale tylko kilkanaście z nich wywołuje ciężkie zakażenia u ludzi.

Pneumokoki występują na całym świecie. Według PZH:

„zakażenia pneumokokowe są jedną z głównych przyczyn zachorowalności i umieralności dzieci na świecie, co roku umiera ponad 1,5 mln osób z powodu zakażeń pneumokokowych, z tego ok. 1 mln z powodu zapaleń płuc. W Polsce każdego roku odnotowuje się ponad 1000 przypadków Inwazyjnej Choroby Pneumokokowej”.

Pneumokoki – jak można się zarazić?

Co ciekawe, pneumokokami można się zarazić nie tylko przez bezpośredni kontakt z chorym lub nosicielem bakterii. Drogą zakażenia może być również wdychanie drobnych kropelek wydzieliny dróg oddechowych lub śliny, które unoszą się w powietrzu np. po kichnięciu czy kaszlnięciu. Nawet podczas śmiechu czy rozmowy.

Niestety, kropelki zawierające pneumokoki mogą być rozsiewane nawet na odległość 1 metra. Jeśli więc w tym zakresie stoi drugi człowiek, to z pewnością je wdycha. To oznacza, że łatwo zarazić się pneumokokami, a ryzyko zakażenia rośnie, jeśli dziecko uczęszcza do żłobka lub przedszkola, gdzie przebywa w dużej grupie innych dzieci.

Pneumokoki – objawy zakażenia

Szacuje się, że zakażenia pozaszpitalne pneumokokami stanowią około 50% przypadków zachorowań u osób dorosłych, a szpitalne – około 30%. Dwoinki zapalenia płuc mogą zaatakować cały organizm (zakażenia inwazyjne). Stwierdza się wówczas ich obecność we krwi lub określony organ, bez zakażenia uogólnionego. Do zakażeń ogólnych zalicza się:

• zapalenie płuc z bakteriemią (obecność bakterii we krwi),
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, które dużo częściej daje trwałe powikłania,
• posocznicę, która najczęściej jest następstwem ciężkiego zapalenia płuc. Może też rozwinąć się jako choroba podstawowa, bez wcześniejszego ogniska zapalnego w określonej lokalizacji. Śmiertelność w posocznicy pneumokokowej wynosi 17-25%,
• zapalenie wsierdzia,
• zapalenie otrzewnej,
• zapalenie kości i szpiku kostnego,
• zapalenie stawów.

Pneumokoki – leczenie i diagnostyka

Do diagnostyki zakażenia pneumkokowego stosuje się metody laboratoryjne, wykorzystujące oznaczanie antygenu Streptococcus pneumoniae w płynie mózgowo-rdzeniowym, krwi, moczu lub wyhodowanie bakterii z pobranego materiału. Nosicielstwo pneumokoków można potwierdzić wymazem z nosa i gardła.  

U osób z potwierdzonym zakażeniem pneumokokami stosuje się antybiotykoterapię, w zależności od objawów oraz stanu klinicznego. W przypadku podejrzenia inwazyjnej choroby pneumokokowej ważne jest jak najszybsze dożylne podanie antybiotyku. Poprawę po zastosowanym leczeniu obserwuje się zazwyczaj po około trzech dobach od wdrożenia antybiotykoterapii. Należy pamiętać o podawaniu leków łagodzących objawy, w tym preparatów przeciwbólowych, przeciwgorączkowych oraz przeciwzapalnych.

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.