Krztusiec

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.

Krztusiec jest ostrą chorobą zakaźną. Wywołuje go bakteria Gram-ujemna Bordatella pertussis. Charakteryzuje się  występowaniem stanów zapalnych w obrębie krtani oraz tchawicy. Najczęstszymi objawami krztuśca są nawracające napady kaszlu oraz występowanie duszności. Najważniejszym elementem profilaktyki tej choroby jest dostępna od lat. 40. XX wieku szczepionka. Jednakże, mimo że jest ona powszechnie dostępna, na krztusiec na całym świecie nadal choruje wiele osób. Z czego to wynika? W naszym przekonaniu jest to niewystarczająca profilaktyka, właśnie w kwestii dawek przypominających szczepień. Wśród chory spory odsetek stanowią noworodki oraz niemowlęta, które nie posiadają w pełni rozwiniętej odporności wobec bakterii wywołującej tę chorobę. Ponadto zakażenia notuje się wśród osób często podróżujących po różnych miejscach świata.

Krztusiec – rozpoznanie

Krztusiec, znany dawniej jako koklusz, to choroba zakaźna dróg oddechowych – bakteryjne zapalenie tchawicy i oskrzeli wywoływane przez zakażenie pałeczką krztuśca. Jest ona niebezpieczna, ponieważ wydziela toksynę krztuścową. Ta za kolei powoduje leukocytozę z limfocytozą, działa hamująco na makrofagi i limfocyty podążające do ognisk zapalnych. Oznacza to, że komórki obecne w organizmie nie są w stanie zwalczać pałeczek krztuśca. Przez to bakterie bardzo łatwo mogą przylgnąć do nabłonka zlokalizowanego w drogach oddechowych. Zachorować można w każdym wieku, a chorobę przechodzić kilka razy w życiu. Przebycie krztuśca daje długotrwałą odporność, jednak mimo to możliwe jest ponowne zachorowanie na tę chorobę. Także odporność uzyskana po szczepieniu przeciw krztuścowi nie jest trwała i może zniknąć po upływie kilku lat. Obecnie zaleca się osobom dorosłym przyjęcie dawki przypominającej szczepionki co 10 lat.

Krztusiec – objawy

Przebieg choroby można podzielić na trzy etapy, przy czym każdy z nich charakteryzuje się innymi objawami:

1. Faza nieżytowa

Objawy chorobowe są słabo zaznaczone i niecharakterystyczne. Pojawia się:

• zapalenie spojówek,
• katar,
• niewielka gorączka,
• suchy kaszel (pogłębiający się szczególnie w nocy).

2. Faza napadowa

Trwa 2–6 tygodni. Objawy tej fazy różnią się w zależności od wieku dziecka. Niemowlęta mają napady duszności, z łzawieniem oczu, zaczerwienieniem twarzy, czasem sinicą i bezdechami. Bezdech może również stanowić jedyny objaw krztuśca u noworodków. U pacjentów w starszym wieku charakterystyczne napady kaszlu zwiększają stopniowo swoją częstotliwość i nasilenie. W ciągu doby może wystąpić od kilku do kilkudziesięciu napadów.  Ponadto w czasie kaszlu twarz chorego staje się czerwona, sinieje, występuje wytrzeszcz gałek ocznych, łzawienie i ślinienie. Oprócz tego u chorych na krztusiec nabrzmiewają żyły, a ataki kaszlu mogą spowodować pęknięcie naczyń krwionośnych, doprowadzić do wylewów i wybroczyn do spojówek oraz skóry i krwawień z nosa.

3. Faza zdrowienia

W trakcie tej fazy krztuśca zmniejsza się częstotliwość oraz nasilenie napadów kaszlu, chociaż może się on utrzymywać bardzo długo.

Leczenie krztuśca

Leczenie krztuśca polega na antybiotykoterapii. Leki należy przyjmować w dawce zaleconej przez lekarza i nie tylko do ustąpienia objawów, ale do zakończenia kuracji. W czasie choroby i rekonwalescencji zaleca się dużo odpoczywać i przestawić się na lekkostrawną dietę. Chory bezwzględnie powinien pozostawać w domu. Nie wolno go także odwiedzać do czasu zakończenia okresu zarażania. Niemowlęta i małe dzieci do lat 4 powinny być koniecznie leczone szpitalnie ze względu na możliwość powikłań oraz groźne stany duszności podczas napadów kaszlu.

Krztusiec – szczepionka

Podstawą profilaktyki zachorowania na krztusiec jest szczepionka. Na rynku farmaceutycznym obecnie dostępne są 3 rodzaje szczepionek przeciwko krztuścowi:

• szczepionka DTPw: jest to szczepionka skojarzona przeciwko krztuścowi, tężcowi oraz błonicy. Zawiera komórkowy komponent krztuścowy;
•  szczepionka DTaP: jest to szczepionka skojarzona przeciwko krztuścowi, tężcowi oraz błonicy. Zawiera bezkomórkowy komponent krztuśca;
•  szczepionka dTap: jest to szczepionka skojarzona przeciwko krztuścowi, tężcowi oraz błonicy. Zawiera zmniejszoną ilość komórkowych komponentów krztuśca;

Na cykl szczepienia przeciwko krztuścowi w Polsce składa się:

• szczepienie pierwotne: składa się ono z 3 dawek podawanych odpowiednio w 1., 3.-4. oraz w 5.-6. miesiącu życia. Zaleca się by wykonać je przy pomocy pełnokomórkowej szczepionki DTPw;
• szczepienie uzupełniające: podawane w 16.-18. miesiącu życia. Zaleca się by było ono wykonane przy pomocy pełnokomórkowej szczepionki DTaP;
  
• szczepienie przypominające: podawane w 6. roku życia. Zaleca się by było ono wykonane przy pomocy bezkomórkowej szczepionki dTap;
  Natomiast jeśli pojawiają się przeciwwskazania do zastosowania szczepionki pełnokomórkowej (np. wcześniactwo, mózgowe porażenie dziecięce), należy zastosować szczepionkę bezkomórkową.

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.