Grypa

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.

Grypa to ostra, sezonowa choroba wirusowa, wywoływana przez wirusa grypy typu A lub B. Występuje na całym świecie. Terminy „grypa” i „przeziębienie” często używane są zamiennie, ponieważ choroby te mają podobne objawy. Ponadto termin „infekcja grypopodobna”, którego czasami używa się do określenia przeziębienia, powoduje dalsze niezrozumienie. Istnieje jednak kilka różnic, które pomogą Ci określić, czy masz do czynienia z grypą czy przeziębieniem.

Grypa – rozpoznanie

Grypa (influenza) jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego wywoływaną przez wirusy grypy. Choroba ta szerzy się drogą kropelkową, powodując sezonowe epidemie i pandemie. Jednakże wirus grypy charakteryzuje się duża zmienność. Co to oznacza? Jest on podatny na mutacje, więc w każdym sezonie mamy do czynienia z nowym rodzajem wirusa. To z kolei wiąże się z dużym wymaganiem jeśli chodzi o szczepienia przeciwko grupie. Muszą być one każdorocznie na nowo aktualizowane. Istnieje kilka rodzajów wirusów z rodziny Orhtomyxoviridae, które wywołują grypę. Jednakże można je podzielić na dwa rodzaje – pierwszy rodzaj obejmuje wirusy typu A i B, drugi typu C. Dodatkowo bardziej szczegółowe rozróżnianie wirusów przeprowadza się na podstawie różnic w budowie powierzchniowych białek antygenowych.

Wirusy grypy typu A są źródłem zakażenia zarówno dla człowieka, jak i dla innych ssaków, a nawet ptaków. Wirusy grypy A dzieli się na podtypy w oparciu o dwa białka antygenowe: hemaglutyniny (H) oraz neuraminidazy (N). Istnieje 15 różnych podtypów hemaglutyniny (H1-H15) i 9 różnych podtypów neuraminidazy (N1-N9). Wirusy grypy A różnych typów wytwarzają z kolei różne szczepy. Obecnie najbardziej popularnymi podtypami wirusów grypy typu A są A(H1N1) i A(H3N2), które co sezon wytwarzają nowe różniące się od siebie szczepy.

Z kolei wirusy grypy typu B są źródłem zakażenia tylko dla człowieka. To one są przyczyną dużych epidemii, powtarzalnych co 2-5 lat. Natomiast wirusy grypy typu C są patogenami wywołującymi łagodne choroby układu oddechowego wyłącznie u ludzi (głównie u dzieci) i nie są uważane za przyczynę epidemii. Budowa wirusów z grupy C odbiega od budowy pozostałych wirusów grypy.

Objawy grypy

Objawy grypy mają to do siebie, że zawsze pojawiają się nagle, co oznacza, że nic ich nie zwiastuje. Charakterystyczna dla grypy jest duża intensywność objawów. Są one bardzo dokuczliwe i silne. Do objawów grypy należą:

• silne dreszcze,
• dokuczliwe bóle stawów i mięśni,
• uczucie ciągłego zmęczenia i braku regeneracji organizmu,
• wysoka temperatura, która szybko rośnie i dochodzi nawet do ponad 39 st. C (jednak 12% zakażonych choruje na grypę bez gorączki)
• silne bóle głowy, które dotyczą głównie okolicy zagałkowej i czołowej.

Są to główne, najbardziej rozpoznawalne objawy grypy. Jednakże mogą jej towarzyszyć również inne, stosunkowo rzadziej występujące. Mam na myśli – silne bóle gardła oraz męczący, suchy kaszel. Ponadto cieknący, rzadki katar, którego nie da się powstrzymać. Dodatkowo brak apetytu, zapalenie spojówek, częste zawroty głowy i uczucie otępienia.

Objawy grypy powinny zacząć ustępować po 5-7 dniach: spada gorączka i ustępuje ból głowy. Pozostałe objawy powoli również stają się mniej dokuczliwe. Jednakże to nie powinno nas zwieść, ponieważ grypa leczona zbyt krótko lub źle leczona może dać groźne powikłania, dlatego trzeba zostać w domu nawet przez 2 tygodnie.

Grypa a przeziębienie – różnice

W jaki sposób odróżnić grypę od przeziębienia? W tym celu możesz posłużyć się poniższą tabelą:

Objaw	Przeziębienie	Grypa
Gorączka	Rzadko	Często (≥ 38 st. C, przez 3-5 dni)
Ból głowy	Rzadko	Często
Bóle mięśniowe i kostno-stawowe	Niewielkie	Nasilone
Osłabienie	Czasami	Zwykle, nawet do 2-3 tygodni
Znaczne wyczerpanie	Nigdy	Często, na początku choroby
Zatkany nos	Często	Czasami
Kichanie	Zwykle	Czasami
Ból gardła	Często	Czasami
Ból w klatce piersiowej, kaszel (suchy)	Niewielkie nasilenie	Często, objawy mogą być nasilone

Leczenie grypy

U osób chorych na grypę wskazany jest przede wszystkim odpoczynek w łóżku, przyjmowanie dużej ilości płynów, duża ilość snu oraz izolacja chorego od otoczenia. Leczenie grypy obejmuje stosowanie leków przeciwwirusowych (np. oseltamiwir, zanamiwir). Dodatkowo leki przeciwwirusowe stosowane są głównie w grupie zwiększonego ryzyka ciężkiego przebiegu choroby i wystąpienia powikłań. Natomiast leczenie objawowe grypy obejmuje:

• stosowanie środków przeciwgorączkowych oraz przeciwbólowych, np. paracetamol, ibuprofen (pacjentom poniżej 18. roku życia nie należy podawać kwasu acetylosalicylowego, ponieważ istnieje ryzyko zespołu Reye’a),
• dużą ilość odpoczynku w łóżku,
• picie dużej ilości wody,
• stosowanie w razie potrzeby preparatów przeciwkaszlowych oraz obkurczających błonę śluzową nosa,
• stosowanie leków wykrztuśnych na mokry kaszel (np. gwajakol) lub leki mukolityczne (m.in. bromoheksynę, acetylocysteinę).

Grypa – zapobieganie poprzez szczepienie

Najlepszą ochroną przed grypą jest szczepienie. Zmniejsza ono zachorowalność na grypę od 70 do 90 proc. Szczepienia zalecane są przez międzynarodowe organizacje zdrowotne, m.in. WHO, a także polskie instytucje, takie jak Państwowa Inspekcja Sanitarna, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny.

Szczepienie najlepiej wykonać przed sezonem epidemicznym, który w Polsce trwa od września do końca kwietnia. Szczepienie należy powtarzać co roku, ponieważ szczepy wirusa grypy nieustannie ewoluują.

Każdorazowo przed szczepieniem odbywa się kwalifikacja lekarska, podczas której lekarz ocenia ewentualne przeciwwskazania do wykonania szczepienia. Nie powinieneś rezygnować ze szczepienia, jeżeli nie ma ku temu medycznych przeciwwskazań.

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.