Żółta gorączka

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.

Wirus żółtej febry występuje w tropikalnych i subtropikalnych obszarach Afryki i Ameryki Południowej. Przez lata tajemnicza żółta gorączka zbierała straszne żniwo: umierał co drugi chory. Jako cel wakacyjnej podróży często wybierane są kraje Afryki czy Ameryki Południowej. Jednakże nie wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, że odmienny klimat tych rejonów oznacza również niebezpieczeństwo zakażenia chorobami endemicznymi, czyli występującymi wyłącznie na danym obszarze geograficznym. Do takich chorób należy żółta gorączka.

Żółta gorączka – rozpoznanie

 Żółta gorączka jest chorobą zakaźną wywoływaną przez zawierający RNA wirus żółtej gorączki (Flavivirus) z rodziny Flaviviridae. Wirus jest przenoszony na ludzi przez ukąszenie zarażonego komara. Ponadto chorobę tę zaliczamy do wirusowych gorączek krwotocznych (VHFs, ang. Viral Haemorrhagic Fevers). Są to niebezpieczne ogólnoustrojowe choroby prowadzące do uszkodzenia układu naczyniowego oraz  zaburzenia równowagi w organizmie. Jednakże wywoływane są przez kilka typów wirusów:

• Flaviviridae,
• Bunyaviridae,
• Arenaviridae,
• Filoviridae.

Istnieją dwa rodzaje żółtej gorączki: miejska – rezerwuarem wirusów jest tu człowiek, a wektorem komar egipski (łac. Aedes aegypti), a także leśna (inaczej: klasyczna), gdzie rezerwuarem patogenów są naczelne, a wektorami komary z rodzajów Haemagogus i Sabethes oraz inne gatunki Aedes.

Objawy żółtej gorączki

Okres wylęgania żółtej gorączki jest krótki (3-6 dni). Początek choroby jest nagły i niecharakterystyczny: występuje złe samopoczucie, gorączka narastająca do 40°C, dreszcze i silne bóle głowy oraz mięśni. Ponadto akcja serca jest charakterystycznie zwolniona lub tylko nieznacznie przyspieszona. Wstępną fazę żółtej gorączki określa się jako ostrą.

W ciężkiej postaci żółtej gorączki, która rozwija się u około 15% chorych, wyróżnia się 3 okresy choroby:

• początkowy ostry okres objawów ogólnych,
• następnie krótki (1-2 dni) okres przejściowej, pozornej poprawy z normalizacją temperatury ciała oraz okres toksyczny.
• Po okresie przejściowej poprawy gorączka wraca, zwykle towarzyszy jej zwolniona akcja serca i żółtaczka. Jednakże w ciężkich przypadkach również objawy zaburzeń krzepnięcia, takie jak wybroczyny i wylewy widoczne na błonach śluzowych, krwawe wymioty, krwawienia do przewodu pokarmowego i narządów wewnętrznych.

Śmiertelność sięga 50%. Do zgonu dochodzi najczęściej 7.-10. dnia w objawach niewydolności wielonarządowej. Dodatkowo może wystąpić żółtaczka, rzadko wysypka. Ciężki przebieg choroby dotyczy przede wszystkim małych dzieci i osób starszych. Ponadto chorych z zaburzeniami odporności (zakażeni HIV, pacjenci po przeszczepieniu narządów). Typowe nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych obejmują leukopenię, małopłytkowość, hiperbilirubinemię i zwiększoną aktywność aminotransferaz.

Diagnostyka i leczenie żółtej gorączki

Pierwszym krokiem w rozpoznaniu żółtej febry jest szczegółowy wywiad dotyczący podróży w rejony endemicznego występowania choroby, w powiązaniu z obecnością charakterystycznych objawów klinicznych. Potwierdzeniem diagnozy jest wykonanie specjalistycznych badań diagnostycznych:

• wykrycie obecności wirusa we krwi pacjenta metodą RT-PCR lub hodowli,
• oznaczenie specyficznych przeciwciał klasy IgM za pomocą testu immunoenzymatycznego ELISA,
• diagnostyka w kierunku wykluczenia innych gorączek krwotocznych.

Jak dotąd brak jest skutecznych metod leczenia przyczynowego żółtej febry. W terapii stosuje się metody objawowe w warunkach szpitalnych, obejmujące odpowiednie nawadnianie oraz podawanie środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, a także przeciwdziałanie niewydolności wielonarządowej, szczególnie wątroby i nerek.

Żółta gorączka – szczepienie

Szczepienie na żółtą gorączkę należy do szczepień obowiązkowych. Wielokrotnie okazanie świadectwa zaszczepienia, potwierdzonego wpisem do Międzynarodowego Świadectwa Szczepień, stanowi warunek wjazdu do wielu krajów, w których choroba występuje endemicznie.

Szczepionka przeciw żółtej gorączce zawiera żywe, osłabione cząstki wirusa. Wykazuje ona bardzo wysoką skuteczność, dając odporność na całe życie. 99% osób szczepionych rozwija ochronne przeciwciała po 30 dniach. W Polsce szczepionka jest zalecana podróżującym w tereny endemiczne.  Jednorazowa dawka uodparnia na okres 10 lat.

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.