Odra

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.

Powszechnie mówi się, że w ciągu życia każdy wśród nas, Europejczyków zachoruje na odrę. Jest to wirusowa choroba zakaźna, która rozprzestrzenia się bardzo szybko. Ponadto ma potencjał na chorobę epidemiczną. Z tego powodu nie wolno jej lekceważyć! Przechorowanie odry może skutkować ciężkimi powikłaniami, nawet po wielu latach. Dla nieszczepionych dzieci odra jest chorobą bardzo niebezpieczną, wg WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) to główny powód zgonów dzieci na całym świcie. Choroba roznosi się on drogą kropelkową, więc łatwo o zarażenie. Najskuteczniejszą metodą zapobiegania odrze jest szczepienie.

Odra – rozpoznanie

Odra jest chorobą wywoływaną przez wirusa (paramyxowirus). Do zakażenia dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z chorym – przez bezpośrednią styczność z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej. Wirus dostaje się w trakcie oddychania do jamy nosowo-gardłowej, gdzie dochodzi do zakażenia komórek nabłonka i spojówek. Następnie wirus przedostaje się do krwi, skąd trafia do innych narządów. Objawy występują po 10-12 dniach od zakażenia. Po przebyciu odry często dochodzi do przemijającej immunosupresji (spadku odporności). Przechorowanie odry pozostawia trwałą odporność na całe życie przed kolejnym zakażeniem.   Odra jest najbardziej niebezpieczna dla dzieci do 5 lat oraz osób z zaburzeniami układu odporności. Co czwarta chora osoba wymaga hospitalizacji. Jedna na 1000 chorych umiera w przebiegu choroby.

Objawy odry

Objawy odry zależne są od okresu choroby oraz jej natężenia. Przebieg tej choroby można podzielić na:

1. Okres wylęgania odry.

Trwa on od 9 do14 dni. W większości przypadków nie wiąże się z żadnymi objawami. Jednakże czasami chory odczuwa gorsze samopoczucie, bóle głowy, osłabienie.

• Okres nieżytowy.

To moment, gdy w przebiegu choroby zauważa się charakterystyczne dla niej objawy. Około czwartej doby tej fazy, chory uskarża się na wysoką gorączkę, poczucie rozpalenia. Ponadto nierzadko występuje zapalenie spojówek, światłowstręt oraz opuchnięcie górnych powiek. Charakterystycznymi objawami okresu nieżytowego odry jest również nieżyt nosa, uciążliwy kaszel, zapalenie krtani lub gardła. Pod koniec fazy nieżytowej pojawiają się charakterystyczne zmiany skórne. Są to tzw. trójkąt Fiłatowa i plamki Koplika – białe, punktowe plamy, które otacza czerwona obwódka. Pojawiają się w jamie ustnej – na błonie śluzowej policzków oraz na dziąsłach.

• Okres wysypkowy

Następuje ogólne pogorszenie stanu zdrowia chorego oraz bardzo wysoka gorączka, która może sięgać nawet 40 stopni. Czasami pojawiają się również duszność, sinica, przyspieszenie tętna oraz charakterystyczna wyraźna senność i apatia. Wysypka najpierw obejmuje twarz oraz okolicę za uszami, a następnie lokalizuje się na skórze szyi, górnej części klatki piersiowej i pleców, aż w końcu obejmuje cały tułów i kończyny. Charakter wysypki stopniowo się zmienia. Na początku są to nieliczne, rozsiane, niewielkie, plamki koloru ciemnoróżowego, których w ciągu doby jest coraz więcej, stają się coraz bardziej wypukłe, przypominając grudki. Wraz z rozwojem odry grudki stają się coraz większe przez co zlewają się ze sobą; mogą obejmować niemal całą skórę.

• Okres zdrowienia

Jest to końcowa faza choroby, w której wysypka zaczyna ustępować. Niestety może pozostawić po sobie nieestetyczne blizny. Ustępuje również gorączka, kaszel, ogólne osłabienie organizmu chorego. Dochodzi do zdrowienia, które może trwać kilka dni.

Leczenie odry

Leczenie jest wyłącznie objawowe i obejmuje stosowanie leków przeciwgorączkowych, odpoczynek, zaciemnienie pokoju (z powodu światłowstrętu) oraz prawidłowe nawodnienie i odżywianie chorego. Przebycie odry pozostawia trwałą odporność. Niestety choroby tej  nie da się wyleczyć. Trzeba przeczekać okres jej trwania, aż do kilku dni po pojawieniu się i złagodzeniu wysypki.

Odra – zapobieganie poprzez szczepienie

W zapobieganiu odrze najważniejsze są szczepienia ochronne. W Polsce obowiązkowe szczepienia przeciwko odrze prowadzone są od 1974 roku. Dostępne w Polsce preparaty szczepionkowe (szczepionka skojarzona MMR przeciwko odrze, śwince, różyczce) to:

• M-M-RvaxPro firmy Sanofi Pasteur.
• Priorix firmy GSK.

Zgodnie z obowiązującym w Polsce Programem Szczepień Ochronnych podstawowe szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce podaje się w 13.–15. miesiącu życia. Dawkę przypominającą podaje się w 6. albo 10. roku życia. Zaleca się ponadto szczepienie osób dorosłych, które nie przechorowały odry ani nie były szczepione. Szczepienie na odrę jest u dzieci obowiązkowe i finansowane z budżetu Ministerstwa Zdrowia. Dorośli, którzy zamierzają przyjąć szczepionkę na odrę, świnkę i różyczkę muszą zapłacić za nią z własnych środków. Szczepionka na odrę jest bezpieczna i skuteczna w zapobieganiu zachorowaniom na odrę – jej skuteczność sięga 95 proc. po podaniu jednej dawki u dziecka w wieku ≥12 miesięcy i 99 proc. po podaniu dwóch dawek. 

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.