Świnka

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.

Świnka zaliczana jest do chorób wieku dziecięcego. Chorują na nią jednak również osoby dorosłe, które nie przebyły tej choroby w dzieciństwie, bądź też nie zostały zaszczepione. Świnka to potoczna nazwa dla zapalenia przyusznic. Wirus świnki przenosi się miedzy osobami drogą kropelkową (poprzez kichanie lub kaszel). Ponadto przez kontakt ze śliną chorego ( np. wspólne używanie sztućców). Co ważne, ani szczepionka na świnkę, ani „przechorowanie” nagminnego zapalenia przyusznic nie daje odporności na tę chorobę na całe życie. Z tego powodu nie powinniśmy lekceważyć tej choroby i pamiętać o szczepieniach.

Świnka – rozpoznanie

Przyczyną świnki jest oczywiście zakażenie wirusem wywołującym tę chorobę. Tak, jak wspomnieliśmy już we wstępie, najczęściej dochodzi do niego drogą kropelkową – bezpośrednią przyczyną świnki jest więc kontakt z osobą chorą. Chorobę wywołuje wirus świnki (mumpsvirus, z rodziny paramyxoviridae). Cechuje się on skłonnością do zajmowania ślinianek przyusznych i innych gruczołów (pozostałe ślinianki, niekiedy trzustka, jajniki, tarczyca) oraz układu nerwowego (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych). Świnka jest zaraźliwa – po kontakcie z chorym zachoruje około 80% osób podatnych na zachorowanie. Chory na świnkę zakaża osoby z otoczenia przez 1–2 dni przed pojawieniem się obrzęku ślinianek do 9 dni po jego wystąpieniu. Okres wylęgania, czyli czas, jaki upływa od chwili wtargnięcia wirusa do organizmu, do wystąpienia pierwszych objawów choroby, wynosi 14–21 dni, zwykle 2–3 tygodni. Śwince można skutecznie zapobiegać za pomocą szczepień ochronnych.

Objawy świnki

Zachorowaniu na świnkę towarzyszą różnorodne objawy. To, które z nich wystąpią zależne są od ciężkości choroby. Na początku choroby pojawiają się następujące objawy:

• brak apetytu,
• złe samopoczucie,
• gorączka,
• apatia i ospałość.

Następnie dochodzi do nagłego wzrostu gorączki oraz pojawienia się objawów typowych, takich jak:

• obrzęk i bolesność w okolicy ślinianek przyusznych (odstający płatek ucha) – najpierw jednostronny, a po mniej więcej 2 dniach obustronny,
• obrzęk i bolesność ślinianek podżuchwowych i/lub podjęzykowych,
• bóle uszu,
• trudności przy przeżuwaniu i połykaniu pokarmów oraz otwieraniu ust,
• suchość w jamie ustnej spowodowana wydzielaniem ograniczonej ilości śliny.

Ból ślinianek bardzo mocno uaktywnia się jeśli chory spożywa kwaśne produkty spożywcze.

Leczenie świnki

Nie ma żadnego skutecznego leku na świnkę. Tę chorobę trzeba przeczekać, pozwolić jej samoistnie ustać. Zarówno leczenie świnki u dorosłych, jak i u dzieci opiera się głównie na działaniu objawowym. Co to oznacza? Obejmuje ono podawanie leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych oraz przeciwgorączkowych. Niestety w leczeniu świnki antybiotyki okazują się być nieskuteczne. Nie podaje się również leków przeciwbakteryjnych, ponieważ nie ma ryzyka takiego nadkażenia.

Oprócz podawania leków należy dbać o chorego, zapewnić mu maksymalny komfort – ciepłe okłady, płynne posiłki, nawodnienie – to wszystko wspomaga procesy zdrowienia. Ponadto należy izolować pacjenta (o ile to możliwe), by nie doszło do zakażenia osób z jego otoczenia.

Świnka – zapobieganie poprzez szczepienie

W profilaktyce chorób zakaźnych w Polsce wykonywana jest szczepionka skojarzona przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR). Dostępne są także szczepionki poczwórne (MMRV) przeciwko śwince, odrze, różyczce i ospie wietrznej. Według aktualnych zaleceń, szczepienie przeciw śwince, odrze i różyczce podaje się dwukrotnie: pierwsza dawka w 13.–15. miesiącu życia, a druga dawka, tzw. uzupełniająca w 6. roku życia.  Co ważne, szczepieniu mogą być poddane nawet te dzieci lub dorosłe osoby, które w przeszłości przebyły już świnkę. Warto również wiedzieć, że na polskim rynku dostępna jest jednoskładnikowa (monowalentna) szczepionka na świnkę. Wskazania do szczepienia:

• osoby niezaszczepione
• młode kobiety, zwłaszcza pracujące z dziećmi
• osoby pracujące w służbie zdrowia
• młodzi mężczyźni niezaszczepieni w ramach szczepień obowiązkowych

Szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce cechuje się wysoką skutecznością. Do możliwych odczynów poszczepiennych zalicza się ból i zaczerwienienie w miejscu podania, podwyższoną temperaturę po szczepieniu, powiększenie węzłów chłonnych oraz wysypkę.  

Wejdź w zakładkę: Punkty szczepień, aby dowiedzieć się gdzie możesz wykonać szczepienia, a tym samym uchronić się przed chorobami.